Czynniki wpływające na wielkości bulw ziemniaka

Wielkość bulw i ich wyrównanie jest istotne dla każdego rynku zbytu ziemniaka, nie ważne czy mowa o ziemniakach jadalnych, sadzeniakach czy z przeznaczeniem do przetwórstwa. Wszystko co rolnik może zrobić, aby wydłużyć okres utrzymania się zdrowego, zielonego liścia na krzakach ziemniaków zwiększy średnią wielkość bulw.

Nawożenie a wielkość bulw ziemniaka

Odpowiednio zbilansowane nawożenie jest istotną drogą do wzrostu wielkości bulw ziemniaków. Azot, fosfor, potas, wapń, magnez i mangan wykazują istotny wpływ na wielkość bulw.

Azot

Azot jest istotnym składnikiem wzrostu roślin oraz zwiększającym plony. Składnik ten jest bardzo potrzebny w fazie formowania liści następnie podczas wzrostu bulw, w momentach kiedy jest duże zapotrzebowanie na produkty fotosyntetyczne w liściach. Odżywienie azotem we wczesnych fazach rozwoju roślin pomaga kształtować całkowity rozmiar liści na krzaku, podczas gdy w późnych fazach wzrostu azot wspiera utrzymanie zieloności roślin i maksymalizuje plon.
Oczywiście, konieczne jest zbilansowanie nawożenia azotem, ponieważ zbyt wielka dawka we wczesnych fazach może powodować zbyt intensywny wzrost części wegetatywnej kosztem tuberyzacji, nadmierne zaopatrzenie w azot w późniejszych fazach wzrostu podtrzyma wzrost roślin i może skutkować plonem o ponadwymiarowych rozmiarach bulw i umiejscawia je pod wzrastającym ryzykiem infekcją zarazy ziemniaczanej. Jednakże w gorącym i suchym klimacie, gdzie plon potencjalny i pożądana wielkość bulw nie została osiągnięta, dodatkowe dawki azotu mogą utrzymać wzrost roślin i powodować wydłużenie okresu wzrostu bulw.

Dlatego odpowiednia dawka azotu i termin jej aplikacji jest istotna przy „sterowaniu” wielkością plonu, rozmiarem frakcji bulw oraz pożądanej jakości plonu.

Wieloletnie badania z Anglii wskazują, że wzrastające dawki azotu wpływają na wielkość frakcji bulw a także wielkość plonu ogólnego bulw.

Forma stosowanego azotu jest również istotna. Zrównoważenie formy amonowej i azotanowej jest najlepiej wykorzystywana przez roślinę, ale zbyt duża ilość azotu amonowego jest niekorzystana jako redukująca pH w strefie ukorzenienia roślin, co może wspomagać rizoktoniozę. Od fazy tuberyzacji poprzez wzrost bulw azot azotanowy jest bardzo korzystny i preferowany przez roślinę.

Fosfor

Nawożenie doslistne fosforem , po tuberyzacji zwiększa ilość frakcji bulw większych, co za tym idzie plon ziemniaków. Należy jednak pamiętać, że odżywianie dolistne fosforem nie stanowi zamiennika aplikacji doglebowej tego składnika i bez nawożenia doglebowego stanowi jedynie rozwiązanie suboptymalne.

Niezależne doświadczenia prowadzone w Anglii wykazały konsekwentny wzrost plonu przy nawożeniu dolistnym fosforem po tuberyzacji. Nastąpił wzrost udziału frakcji bulw większych oraz plonu całkowitego ziemniaków.

Potas

Rośliny ziemniaków pobierają duże ilości potasu podczas sezonu wegetacyjnego. Jest to składnik krytyczny w stosunku do plonu.

W pięciu doświadczeniach prowadzonych przez trzy lata na bardzo zasobnych w potas, powulkanicznych glebach, dawka 120kg K2O przyczyniła się średnio do zwiększenia plonu o 10t/ha.

Wapń

Wapń jest podstawowym składnikiem ścian komórkowych, pomaga budować silną strukturę i zapewnia stabilność komórkową. Jest to bardzo istotne podczas podziału komórkowego oraz ich wzorstu. Dlatego jest to podstawowy składnik przed i w trakcie faz szybkiego wzrostu bulw.

Ponadto wapń pomaga roślinie przeciwdziałać stresom poprzez wpływ na sygnalizację w łańcuchu reakcji podczas wystąpienia stresu. Ma również podstawowe znaczenie w regulacji aktywnego transportu potasu niezbędnego do otwarcia aparatów szparkowych. Co jest bardzo potrzebne w redukowaniu stresów związanych z letnimi upałami, pozwalając na zachowanie turgoru w roślinie a także zmniejsza zniszczenia liści spowodowane oparzeniami słonecznymi. W takich sytuacjach wapń może powodować wzrost plonu o 30%.

Magnez

Magnez jest pierwiastkiem potrzebnym w fazach wzrostu bulw, jeżeli w tych fazach nastąpi zmniejszenie dostępności Mg wielkość i plon bulw zostanie zmniejszony.Magnesium and Yield
Na glebach o niskiej zawartości magnezu może nastąpić redukcja plonu do 15%, w takim przypadku regularna aplikacja magnezu z roku na rok spowodowała przyrost plonu w doświadczeniach od 1-10%.

Pobranie magnezu uzależnione jest od bilansu innych kationów, w szczególności potasu. Duża koncentracja potasu w glebie może spowodować niedobory magnezu. Podobne zjawisko może mieć miejsce w glebie suchej, w obu przypadkach aplikacja dolistana magnezu może okazać się bardzo efektywna.

Pozostałe czynniki wpływające na zwiększenie wielkości bulw ziemniaka

Producent rolny może wpływać na wielkość bulw poprzez:

  • Sadzenie roślin tak szybko jak to możliwe, aby wydłużyć sezon wegetacyjny w rejonach gdzie liczba godzin nasłonecznienia jest ograniczona
  • Sadzenie zdrowych sadzeniaków, które charakteryzują się szybkimi i wyrównanymi wschodami
  • Sadzenie roślin w glebę o optymalnej temperaturze, aby uzyskać szybkie wschody
  • Stosowanie nawadniania, odpowiedniego nawożenia i ochrony roślin, które pomogą w maksymalizacji długości sezonu wegetacyjnego, przez co wydłużą wzrost bulw
  • Desykację rośliny w odpowiedniej fazie, aby odpowiedzieć na zapotrzebowanie rynku
Zespół Agronomów
Zespół Agronomów
Doradztwo agronomiczne dla upraw rolniczych