Nawożenie mineralne rzepaku ozimego

13 pierwiastków jest podstawą w nawożeniu rzepaku ozimego, podobnie jak w większości roślin, są to: azot (N), fosfor (P), potas (K), wapń (Ca), magnez (Mg), siarka (S), bor (B), molibden (Mo), mangan (Mn), miedź (Cu), cynk (Zn), żelazo (Fe), chlor (Cl).

Azot

Rzepak wykazuje duże zapotrzebowanie na azot, jednak więcej niż połowa pobranego azotu wraca do gleby wraz z resztkami pożniwnymi. Azot jest podstawą osiągnięcia wysokiego plonu, jednak jego nadmiar może powodować zmniejszenie zawartości oleju. Optymalne nawożenie azotem omówiono dalej.

Fosfor

Rzepak jest rośliną o dużym zapotrzebowaniu na fosfor, musi pobrać około 90kg P2O5 aby osiągnąć plon w wysokości 3,5t/ha. Na całym świecie fosfor jest często czynnikiem ograniczającym plon. Kraje europejskie poznają na nowo znaczenie tego składanka, wobec zmniejszającej się zasobności gleb w ten właśnie składnik.

Potas

Bardzo intensywne pobranie potasu od początku ruszenia wiosennej wegetacji do fazy kwitnienia, nawet 400kg/ha, wymaga szczególnego zwrócenia uwagi na ten składnik. W ciągu jednego dnia pobranie K z gleby może wynieść 12-15 kg/ha. Pomimo, że 90% z pobranego potasu wraca do gleby z resztkami pożniwnymi , to w trakcie wzrostu roślin gleba powinna zaspokoić tak duże zapotrzebowanie na potas. W warunkach polskich jest to niejednokrotnie czynnik limitujący plony, ze względu na niską zasobność gleb w K.

Magnez

Kolejnym składnikiem, w który gleby polskie są ubogie jest magnez. Jest o składnik często pomijany w układanych bilansach nawozowych. Rzepak ma dość duże zapotrzebowanie na magnez. Niektóre doniesienia naukowe wskazują, na pobranie nawet do 80kg/ha. Nawożenie tym składnikiem odbywa się często na drodze „domyślnej” przykładowo poprzez używanie nawozów wapniowo-magnezowych do odkwaszania lub wraz z nawożeniem siarką. Mówiąc o zrównoważonym nawożeniu na pewno nie można pominąć nawożenia magnezem.

Siarka

Siarka jest makroelementem należącym do składników drugoplanowych. Odgrywa istotną rolę w tworzeniu jakości plonu- zawartości tłuszczu w nasionach rzepaku. Wspólnie z azotem, siarka jest pobierana od początku ruszenia wegetacji aż do końca wegetacji. Nawożenie siarką rzepaku jest konieczne wiosną, najlepiej w połączeniu z azotem.

Bor

Bor jest niezwykle istotnym pierwiastkiem w żywieniu rzepaku. Jego niedobory mogą prowadzić do znacznych spadków wielkości plonu nasion oraz zawartości tłuszczów. Dlatego zaleca się monitorowanie aktualnego stanu zasobności gleby w bor poprzez analizy glebowe jak i roślinne.

Molibden

Rzepak pobiera mniej niż 20g/ha molibdenu. W ścisłym powiązaniu z asymilacją azotu, molibden jest istotnym składnikiem korzystnym dla wszystkich roślin krzyżowych, w szczególności w glebach o kwaśnym odczynie.

Mangan, miedź and cynk

Objawy niedoboru tych składników pojawiają się w warunkach polowych rzadko. Mangan jest mikroelementem, którego pobranie w rzepaku ozimym wzrasta w dwóch terminach, mianowicie od wiosennego ruszenia wegetacji do fazy pąkowania, następnie w fazie od kwitnienia do formowania nasion. Funkcje plonotwórcze tego pierwiastka są słabo rozpoznane. Wiadomo, że bierze udział w wielu procesach kontrolujących stany stresowe rzepaku. W wielu doniesieniach naukowych wskazywany jest fakt przyrostu plonu nasion na bazie aplikacji manganu- nawet do 20%.

Objawy niedoboru miedzi pojawiają się sporadycznie na roślinach w warunkach polowych. Wiadomo, że obecność miedzi w łuszczynach zwiększa ich odporność na choroby.

Ponad połowa zakumulowanego przez rzepak cynku znajduje się w nasionach. Pierwiastek ten kontroluje gospodarkę azotem, największe zapotrzebowanie na ten składnik występuje w fazie kwitnienia. Wpływa korzystnie na rozwój systemu korzeniowego.

Zespół Agronomów
Zespół Agronomów
Doradztwo agronomiczne dla upraw rolniczych